Küresel ısınma, susuzluk, çevre kirliliği ve doğal kaynakların hızla tüketilmesi yapı sektöründe çevre dostu binaların yapılmasını gündeme getirmiştir. Çevre dostu bina yapımına ilgi giderek artarken yeşil bina olarak tabir edilen yapılar ortaya çıkmıştır. Belli standartlar getirilerek sertifikalanmakta olan yeşil binalar yapı sektöründe daha değerli, doğaya saygılı, ekolojik, konforlu ve enerji tüketimini azaltan binalar olarak yeni bir yönelim ve sektör ortaya çıkarmıştır.

Binalar, dünyada enerjinin yaklaşık üçte birinin kullanmaktadır. Yeşil bina uygulamaları ile enerji tasarrufu, doğayı koruma ve konforlu bir yaşam ortamı hedeflenmektedir. 

Binaya "yeşil bina" ünvanını; yer seçimi, tasarım, inovasyon binada kullanılan yapı malzemelerinin özellikleri, yapım tekniği, atık malzemelerin yeniden kullanımı konularındaki seçici yaklaşımlar vermektedir.

• Kentsel yaşam alanlarına değer katması
• Binanın değerini artırması
• Yapım aşamasında doğal çevre tahribatının en aza indirilmesi
• Temiz teknolojilerin kullanımı ve geliştirilmesine ortam sağlaması
• Hafriyat ile ortaya çıkan atık malzemenin değerlendirmeye alınması
• Yeşil çatı uygulaması ile yağmur sularının arındırılması
• Yağmur sularının kullanımı ile kanalizasyon sisteminin yükünü azaltma
• Güneş enerjisinden yaralanma
• Doğal ışıktan yaralanma
• Yeşil katmanların güneş ışınlarını yansıtmaması ile sera etkisini oluşturan yansımaları azaltması
• Enerji tasarrufu sağlaması
• Yeşil katmanları ile oksijen üretmesi
• İzolasyon sistemleri ile ısıtma soğutma maliyetlerinin ve karbondioksit salınımının azaltılması

UYGULAMA ÖZELLİKLERİ

• Tasarım aşamasında yeşil bina standartları ile projelendirme, basit ve yenilikçi çözümle ile yapım maliyetlerinin optimize edilmesi
• Doğal çevre ile uyumlu bir yapılanma
• Hafriyatın minumuma indirilmesi ve atık malzemenin kullanılmasına yönelik tasarım
• Yeşil çatı (bakınız Yeşil Çatı)
• Etkili yalıtım sistemleri ile enerji tasarrufunun sağlanması, ses ve ısı yalıtımının oluşturulması
• Doğal  ışık ile aydınlatmayı binanın içinde olabildiğince kullanabilecek bir mimari
• HVAC (ısıtma, soğutma ve havalandırma) sisteminde etkili çözümler
• VOC (volatile organic compound - uçucu organik bileşik) değeri düşük yapı malzemelerinin ve dekorasyon ürünlerinin kullanılması
• Fotovoltaik panel sistemleri ile güneş enerjisinin kullanılması
• Az su tüketen bitki ve ağaçlar ile peyzaj yapılması
• Atık malzemelerden dönüştürülerek üretilen yapı malzemelerinin kullanılması
• Harekete duyarlı sensörler ile havalandırma ve ışıklandırma
• Binanın kendi elektriğini üreten sistemlerin kurulması
• Yer altı ısı kaynağının kullanılması (Ground Source Heat Pump System - GSHP)
• Güney cephede tromb duvarı uygulamaları ile kışın ısı ihtiyacının yarısının güneşten sağlanması

YEŞİL BİNADA MALİYET

Bir binanın "Yeşil Bina" ünvanını alması için tasarımı, yapım sistemi ve yapı malzemelerinde seçici davranılması maliyetlerin artacağını düşündürmektedir. Fakat binanın prestij ve değerinin artması, enerji tüketimindeki tasarruf göz önüne alındığında artan maliyet kazandırdıkları karşısında önemini yitirir. Özellikle mimari tasarım sürecinde doğru karar ve ilkeler ile bina değeri yükseltilebileceği gibi maliyetler de optimumda tutulabilir. Yeşil binaların giderek önem kazanması ve yaygınlaşması ile tercih edilme önceliği de artacaktır. 

İlk yapım maliyetlerinin % 5 - 10 arasında artırdığı tahmin edilen yeşil binaların enerji tasarrufunda %50 -70'e varan tasarruf sağladığı gözlenmektedir. Uzun dönemde yeşil binalar, işletme maliyetlerinin düşük olması ile önemli kazanımlar sunmaktadır.

BREEAM

BREEAM (Bina Araştırma Kuruluşu Çevresel Değerlendirme Metodu) Temmuz 1990'da başlatıldığından beri yaygın bir şekilde, yeni ve var olan binalar için yapılan değerlendirmelerde kullanılmaktadır. ECD (Enerji ve Çevre) gibi büyük kuruluşların sponsorluğuyla, binaların çevresel performansları için doğru kriterleri belirlemek amacıyla hazırlanmış olan bu metot, bağımsız olarak uygulandığından dolayı piyasada da tanınmakta ve onay görmektedir. Önce İngiltere'de yaygınlaşan metot zamanla Avrupa'nın diğer ülkelerinde de kabul görmeye başlamıştır.

BREEAM Çevresel Değerlendirme Metodu
Belirli kriterler ışığında bir binanın çevresel performansına değer biçme yoludur.

Metodun Amacı
Binaların çevresel performansları için doğru kriterleri belirlemek

Kriterlerin Ana Hedefi

Tasarımcıları çevresel konulara karşı daha duyarlı hale getirmek,

• Ürün geliştiricilerin, tasarımcıların ve kullanıcıların çevreyle dost binaları tercih ve talep etmelerini ve bu yönde bir piyasa oluşmasını sağlamak,

• Toplum genelinde, binaların, küresel ısınma, asit yağmurları ve ozon tabakasındaki incelme üzerindeki büyük etkisi konusunda farkındalığı yükseltmek,

• Bağımsız olarak değerlendirilen hedefler ve standartlar belirlemek bu sayede yanlış talep ve uygulamaları en aza indirmek,

• Binaların çevreye olan uzun vadeli etkilerini azaltmak,

• Gün geçtikçe azalan su ve fosil yakıtlar gibi kaynakların kullanımını azaltmak,

• Bina içi ortam kalitesini ve bu sayede kullanıcıların esenliğini ve konforunu artırmak

BREEAM Tarafından Dikkate Alınan Sorunlar 

1.         Küresel Atmosfer ve Kaynakların Kullanımı
2.         Yerel sorunlar
3.         İç Ortam ve Sağlık
4.         Çevrenin Binalara Etkisi

BREEAM Sürümleri

1.         BREEAM / Ofisler
2.         EcoHomes
3.         BREEAM / Perakende Hizmet Sağlayıcılar 
4.         BREEAM / Endüstriyel İşletmeler
5.         BREEAM / Okullar

 

Çevresel Değerlendirme

1.      Küresel Sorunlar ve Kaynak Kullanımı

1.1.      Enerji Tüketimine Bağlı CO2 üretimi
1.2.      Asit Yağmurları
1.3.      CFC, HCFC ve Halonlara Bağlı Ozon Tabakası İncelmesi 
1.4.      Doğal Kaynaklar ve Geri Kazanılmış Malzemeler
1.5.      Geri Dönüştürülebilir Malzemelerin Depolanması
  
2.      Yerel Sorunlar

2.1.      Soğutma Kuleleri Kaynaklı Lejyoner Hastalığı Vakaları
2.2.      Yerel Rüzgar Etkileri 
2.3.      Gürültü
2.4.      Diğer Binaların ve Arazinin Gölgelenmesi
2.5.      Su Tasarrufu
2.6.      Arazinin Ekolojik Değeri
2.7.      Bisiklet Kullanımı

3.      Yapı İçi Sorunlar

3.1.      Bina Su Tesisatından Kaynaklı Lejyoner Hastalığı Vakaları
3.2.      Havalandırma, Pasif Sigara İçiciliği ve Nem 
3.3.      Zararlı Maddeler
3.4.      Aydınlatma
3.5.      Isıl Konfor ve Aşırı Isınma 
3.6.      Yapı İçi Gürültü

kaynak: http://www.yesilbina.com

Facebook'ta Paylaş